Penning op huwelijk Philippe VI & Blanca van Frankrijk. 1350

Uit de collectie, Paul Callewaert.

Penning op huwelijk Philippe VI van Valois (1293-1350) Als koning van Frankrijk

& Blanca van Navarra. (1331-1398)

19 januari 1350

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 58,70 gram.
Diameter: 55 mm.

Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend (Praag ?).
Datering: 1622-1637


Voorzijde: Binnen een dubbele cirkel.
Het omschrift: 

❀ PHILIPPVS ❀ SЄXTVS ° FRANCORVM ° REX  

Wat wil zeggen: Philip de zesde, koning van Frankrijk.

Centraal op het veld.

De buste van de (nog jonge) gekroonde koning Philippe VI, naar rechts gewend.

Getooid, met een grote kraag.

Onder de buste links, de onleesbare naam van de graveur.

 

 

Keerzijde: Binnen een dubbele cirkel.
Het omschrift:

BLANCA ° P : RЄGIS ° NAVARRÆ . FILIA

Wat wil zeggen: Blanca P, de dochter van de koning van Navarra.

Centraal op het veld.

De buste van de gekroonde Blanca, naar links gewend.

Getooid met diverse juwelen.


Lit.: Cataloge de la grande collection De Monnaies et Médailles de Léopold Welzl De Wellenheim. 1845 pag. 27 nr.453.

Penning op verkiezing Frederik III, tot stadhouder.(1507)

Bodemvondst, Joey Verhoeven.

Penning op verkiezing van Frederik III, als hertog van Saksen (Frederik de Wijze) (1463-1525)

Tot stadhouder van het Roomse rijk.

(bestaat ook in een zilveren afslag, zie voorbeeld)

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 43 gram.
Diameter: 30 mm.
Graveur: Hans Krug (?)
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend .
Datering: 1507


Voorzijde: Binnen een omschrift.

FRID . DVX . SAXN . ELECT . IPERI . QVEIOCV . LOCV . TENE. GENERALIS
Centraal, de buste van Frederik III naar rechts gewend.

Als keurvorst van Saksen, en stadhouder van het Roomse rijk.

Het hoofd bedekt, met een muts.

Het omschrift versiert, met de wapens van het hertogdom Saksen,Thüringen.

De palts van Saksen en Meissen.

Keerzijde: Binnen een omschrift.
IOH . ES . DVX . SAX . E . LANDG . VI . THVRI . G . ET MARCHIO . MISNE

Centraal, de buste van Jan van Wettin naar links gewend.

Als keurvorst en hertog van Saksen.

Het hoofd bedekt, met een muts.

Het omschrift versiert, met de wapens van het hertogdom Thüringen, Saksen.

De palts van Meisen en Saksen.


Lit: Teylers Museum TMNK 00031.

Penning op Philips II herstelt het Rooms-katholieke geloof 1556

Bodemvondst, John Los.

Penning op "Philips II herstelt het Rooms-katholiek geloof en onderdrukt en vervolgt de afvalligen".

(bestaat ook in een zilveren afslag, zie voorbeeld)

Materiaal: Lood.
Massa: 30,6 gram.
Diameter: 42 mm.
Graveur/ontwerper: Giampaolo Poggini (1512-1582)
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend .
Datering: 1556


Voorzijde: Binnen een omschrift.

. PHILIPPVS D . G . HISPANIARVM . ET . ANGLIÆ  .

Philips, koning van Spanje en Engeland.
Het geharnaste borstbeeld van Philips II naar links gewend.

Met geplooide kraag, met op de borst hangend aan een lint.

Het Ordeteken van het "Gulden Vlies".

Afgebeeld als 176e ridder van het Gulden Vlies.


Keerzijde: Binnen een omschrift.
HINC . VIGILO .

Wat wil zeggen: Hier kijken.

Gezeten op een steigerend gevleugeld paard, Bellerophontis. (Belleros-doder)

dood hij het monster Chimaera, met een speer/lans.

Afgebeeld, met een dubbele leeuwenkop, een lichaam van een geit met slangenstaart.

In de afsnede, het jaartal 1556

 


Lit.: Teylers Museum TMNK 00146.

Gelegenheidspenning Willem van Oranje & Charlotte de Bourbon. (1579)

Bodemvondst Pieter de Breuk.

Gelegenheidspenning op Prins Willem van Oranje 1533-1584 en zijn echtgenote Charlotte de Bourbon 1547-1582.

(Mogelijks is deze penning vervaardigd ter aanleiding van de geboorte (° Antwerpen 18/08/1579) van hun dochter Charlotte Flandrina)

(bestaat ook in een zilveren afslag, zie voorbeeld)

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 18,25 gram.
Diameter: 38 mm.
Graveur: Coenraad Block 1545-1602
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend (Antwerpen ?).
Datering: 1579


Voorzijde: Binnen een parelcirkel.
Het geharnaste en met geplooide kraag naar rechts gewend borstbeeld, 

van Willem van Oranje.
(Willem I, Willem de Zwijger, Prins van Oranje, graaf van Nassau)
Omschrift: 
. GVILEL . D . G . PR . AVRAICAE . CO . NASSAV . 1579
Onder de buste, CONR . BLOCK . F . (Graveur)


Keerzijde: Binnen een parelcirkel.
Borstbeeld naar links gewend, met een muts op het hoofd en met geplooide kraag, van Charlotte de Bourbon van Montpensier.
(Derde echtgenote van Willem van Oranje 1575-1582)
Omschrift: 
CHARLOTTE . DE . BOVRBON . PR . D AVRENGE . 1579 .


Lit.: Teylers Museum TMNK 00248.

Gelegenheidspenning Frederik II & Sophia (1587)

Bodemvondst, Niels.

Gelegenheidspenning op koning Frederik II 1534-1588 en koningin Sophia 1557-1631.

(Mogelijks is deze penning vervaardigd ter aanleiding van de 30e verjaardag van de koningin van Denenmarken.

Licht geframenteerd aan de rand.

Bestaat ook in zilveren afslag.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 23,90 gram.
Diameter: 38 mm.
Graveur: Hans Raadt.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1587


Voorzijde: Binnen een parelcirkel.
Het geharnaste en met geplooide kraag,

naar rechts gewend borstbeeld, van Frederik II

Als koning van Noorwegen en Denenmarken.

Links naast de buste een rozet. 

Omschrift: 
. FRIDERICVS . Z . DG . DANI
Æ  . NORVEGIE . Ƶ . REX

 

Onder de buste, het jaartal 1587

Keerzijde: Binnen een parelcirkel.
Borstbeeld naar links gewend, 

met een muts op het hoofd en met geplooide kraag, 

van Sophia van Mecklenburg-Güstrow.
Als koningin van Denenmarken.

Omschrift:

. SOPHIA . KINNIGIN . ZV / DENMARCK . Ƶ .

Lit.: Georg Galster, Danske og norske Medailler og Jetons ca. 1533-1788, Kopenhagen 1936, pag. 18-24.

Penning op de nederlaag van de Spaanse Armada. 1588

Uit de collectie, Paul Callewaert.

Penning op "De nederlaag van de Spaanse Armada"

Materiaal: Zilver (Ag)
Massa: 44,75 gram.
Diameter: 50,3 mm.

Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg.
Datering: 1588


Voorzijde: Binnen een dubbele parelcirkel.
Het omschrift: 

+ FLAVIT x  יְהוָה x ET x DISSIPATI x SVNT x 1588

Wat wil zeggen: 

De Heer heeft geblazen, en zij zijn verstrooid.

Tussen het omschrift in een wolkenpartij, Jehovah in het Hebreews.

Centraal, tal van zeilschepen van de verstrooide  Spaanse vloot in volle zee.

Keerzijde: Binnen een dubbele parelcirkel.
Het omschrift:

x ALLIDOR x / NON x LÆDOR x ♖ 

Wat wil zeggen:

Ik lijd aanstoot, maar geen schade.

Muntplaatsteken, toren voor Middelburg.

Centraal, midden in de woelige zee.

Een kerk, boven op een rotsmassa.

Onderaan, het wapenschild van Prins Maurits van Oranje.

Lit.: Van Loon 1, 392; P.O. van der Chijs Munt en Penningkunde 1838, pag 646; National Maritime Museum, Greenwich, Londen. MEC 0013.

Penning op "Inname van Breda met behulp van het turfschip" 1590

Penning op "De inname van Breda, met het turfschip"

Een zilveren penning werd geschonken aan de veroveraars van de stad.

Materiaal: Tin.
Massa: 11,17 gram.
Diameter: 40 mm.
Vervaardiger: Gerard van Bylaer.
Aanmaakplaats: z.pl. Dordrecht.
Datering: 1590


Voorzijde: Binnen een dubbele parelcirkel.
Het omschrift: 

. INVICTI . ANIMI . PR . 

. PARATI . VINCERE . AVT . MORI . 4 . MARTII .

Wat wil zeggen: 

De beloning van een onoverwinnelijk gemoed, dat bereid is te overwinnen of te sterven, 4 maart.

Een geladen turfschip, komt aan in de haven van Breda.

Uit het ruim, klauteren gewapende en geharnaste soldaten

Keerzijde: Binnen een parelcirkel.
In vijf regels:

BREDA . A . SERVITVTE

  HISPANA . VINDICATA

    DVCTV . PRINCIPIS

    MAVRITII . A . NASS :

        . A° . M.D.XC.

Wat wil zeggen:

Breda van de Spaanse slavernij bevrijd,

onder leidig van prins Maurits van Nassau, in het jaar 1590.

Boven de tekst, het gekroond wapenschild van Maurits van Nassau.

Vastgehouden aan een lint, door een naar rechts gewende leeuw.

De leeuw, draagd een pijlenbundel in de linkerklauw.

In de rechter een geheven zwaard.

Lit.: Van Loon 1, 409.

1590: Het turfschip van Breda

In 1590 breekt een nieuwe fase in de oorlog aan, de zwaarste tijden lijken voorbij. Twee jaar eerder was de ‘Onoverwinnelijke Spaanse Armada’ al door Engelse en Nederlandse schepen, en vooral dankzij de novemberstormen, tot wrakhout gereduceerd. Ook had de hertog van Parma van zijn koning opdracht gekregen zijn aandacht te verleggen van de Lage Landen naar Frankrijk, waar een protestant de troon had bestegen en die volgens de katholieke Filips tegen elke prijs moest worden verdreven. Hoopvolle ontwikkelingen voor de Opstand.

De nieuwe periode begon met een actie die gezien het resultaat – de verovering van een sterke vestingstad – tot de goedkoopste van de hele oorlog kan worden gerekend. Het idee om soldaten in een turfschip het citadel van Breda binnen te smokkelen was afkomstig van Adriaan van den Berg, de schipper die de troepen in de winter geregeld van hun turf had voorzien. De winters in de zestiende eeuw waren gemeen koud en turf was de voornaamste brandstof waarmee de soldaten zich warm hielden. Het plan was dat de mannen, eenmaal binnen het kasteel, ’s nachts de bezettingstroepen zouden overmeesteren en ze de poort zouden openen terwijl Maurits zich in de buurt ophield en snel met zijn leger kon optrekken om de burcht te overmeesteren.

Het schip werd eerst verbouwd. Timmerlui construeerden een ruimte, waardoor de ruim 70 man onder het turf konden zitten terwijl een onwetende buitenstaander niet anders kon denken dan dat het hele ruim met turf was gevuld. Vanaf het moment dat het turfschip vertrok, liep alles tegen. Tegenwind en vorst hielde de schuit eerst een aantal dagen op. Daarna stootte het schip lek, waardoor het water maakte en de mannen in het ruim doorweekt raakten. Ze moesten voortdurend de handpomp bedienen om het schip drijvende te houden. Ondertussen raakte iedereen verkild tot op het bot. Dagen verstreken. Het schip kwam op een gegeven moment vlak tegen de buitenkant van het citadel te liggen, wachtend om te worden toegelaten. De mannen moesten pompen en stilzijn. Sommigen werden ziek en verkouden, maar een hoest of niesbui kon iedereen verraden. Eén van de soldaten, een jongen van achttien, vocht tegen de kriebelhoest en zou hebben aangedrongen hem de keel door te snijden om te voorkomen dat hij iedereen zou verraden.

Voordat het lossen van de turf kon beginnen werd het schip gecontroleerd. Maar de soldaten in de vesting hadden het ook koud en verwachtten niet een Nederlandse versie van het Trojaanse paard binnen te halen. Die nacht zwermden de mannen met hun verstijfde ledematen uit over de binnenplaats van het kasteel en schakelden de wacht uit. Na een kort en hevig gevecht kon de poort worden geopend en kwamen de troepen van Maurits binnen volgens plan. Kort nadat het kasteel zich had overgegeven volgde de capitulatie van de stad zelf. Het had het Nederlandse leger een paar man gekost en een turfschuit – een geringe prijs voor een zo strategische stad als Breda.

‘Het turschip van Breda’ werd bezongen in liederen en verzen, het schip zelf is nog lang tentoongesteld in Breda. Belangrijker voor de oorlog was dat met deze actie de opkomst van Maurits van Oranje als veldheer begon, steunend op de samenwerking met de Landsadvocaat van Holland, Johan van Oldenbarnevelt. Zo’n tien jaar lang zou het leger van de opstandelingen vrijwel ongeslagen blijven.In het bestek van die periode werden de Spanjaarden uit Groningen verdreven, werden ze uit Overijssel geduwd en weggejaagd uit Gelderland en Brabant.

 

Op deze penning wordt de moed onderstreept die nodig was om zolang zo weerloos in de buik van een lekke schuit te zitten: ‘Parati vincere aut mori 4 nonarum martii’: Bereid om te winnen of te sterven. De 4e van de lentemaand. Op de andere kant: ‘Breda servitute hispana vindicata, ductu principis Mauritii a Nassau anno С1Э 1Э XC’: Breda van de Spaanse slavernij verlost door het beleid van prins Maurits van Nassau.

 

 

Vredesvoorstel van de Spaanse koning 1592


Penning op het vredesvoorstel van de Spaanse koning.


Uit de collectie, Sjoerd Hoogenkamp.


Materiaal: Zilver (Ag).

Bewerking: Geslagen.

Massa: Ca. 57 gram.

Diameter: Ø 58 mm.

Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.

Graveur: Anoniem.

Datering: 1592


Voorzijde: Binnen een versierde rand/boord, en parelcirkel.

Argus die Juno had aangesteld als schapenhoeder en

bewaker van Io, dochter van Inachus en die door Jupiter

in een melkkoe was veranderd, sluimert door de zoete

muziek van Mercurius die op zijn fluit speelt, eenmaal toen

hij volledig sliep hakte Mercurius zijn hoofd af.

Omschrift:

FISTVLA DVLCE CANENS NOSTRVM

              NON DECIPIT ARGVM

  De zoete fluit zal onze Argus niet bedriegen.

In de versierde afsnede, in twee regels tekst.

    . NOM .TEMERE .
       CREDENDVM

Wees niet goedgelovig.

(variant met fout in NON = NOM)

De melkkoe verwijst naar Nederland, en de staf van

Mercurius naar het vredesvoorstel van de Spaanse koning.


Keerzijde: Binnen een versierde rand/boord, en parelcirkel.

In een palmboom hangt een bord met "PRIVI / LEGIA"

Geestelijken en seculieren, proberen tervergeefs deze 

voorrechten te ontnemen.

Omschrift:

ADVERSVS INNIXVM VLTRO SESE 

                 ERIGIT PONDVS

Hij richt zich op tegen de drukkende last.

In de afsnede, in twee regels tekst.

           FRVSTRA . CO

                  NATVR

       Hij probeert tevergeefs

Wat verwijst naar de mening van botanici dat een palmboom sneller

zal groeien en sterker zal worden naarmate hij meer belast wordt. 


Lit.: G. van Loon, Beschryving der Nerderlandsche historipenningen pag.427-429

J.Saunders & H.Vanhoudt Medallic History of the low countries Volume I pag. 337-338 pl XLIII 1592-4.


____________________________________________


Penning op ontmoeting Karel I & Henriëtta Maria. 1643

Penning op de gunstige ontmoeting van koning Charles I en Maria, 

de koning en de koningin van Engeland.

Afwerking in zilvertin.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 35 mm.
Ontwerper/graveur: Thomas Rawlins.
Aanmaakplaats: z.pl. Oxford.
Datering: 1643


Voorzijde: Tussen een parel- en gladde cirkel, het omschrift.
CERTIVS : PYTHONEM : IVNCTI.

(vier "Fleur de lis" een kruis voorstellend)

Wat wil zeggen: Als ze verenigd zijn , vernietigen ze de python.

Koning Charles I in harnas, en zijn koningin Henriëtte Maria.

Beiden gezeten op een armzetel/troon.

Beiden hun rechterhand met elkaar verenigd.

Onder hun voeten, de verslagen draak/python.

(De rebellen van de burgeroorlog voorstelend)

Het reptiel, doorboord in de nek met een pijl/speer .

Boven het hoofd van de koning een stralende zon.

Boven het hoofd van de koningin, de maan en de Pleiaden.

De twee sybolen verwijzen hen naar de vertegenwoordigersvan Apollo en Diana.

 

Keerzijde: Binnen een parelcirkel.

In dertien regels:

XIII. IVL. / CAROL. ET. MARIÆ. / M. B. F. ET. H. / R. R. / IN. VALLE. KEINTON. / AVSPICAT. OCCVRRENT. / ET. / FVGATO. IN. OCCIDENT. / REBELLIVM. / VICT. ET. PAC. OMEN. / OXON. / MDCXLIII. / . R.

Wat wil zeggen:  De gunstige ontmoeting van Charles en Maria, de koning en koningin van Engeland, Frankrijk en Ierland. In de dal van Kineton.

En de nederlaag van de rebellen in het westen.

Op 13  juli, en vormen een voorteken op de overwinning en de vrede.

Oxford 1643.

De letter R rechtsom gedraaid, en ligt op zijn kant, 

en staat voor de graveur/ontwerper Rawlins.

Lit.: Pinkerton, J., "The Medallic History of England to the Revolution" (1790) (fol.), XVI. 9; John Evelyn, 'A Discourse of Medals ancient and Modern, & c (1697) (fol.), 111; John Evelyn and numismata, material history and autobiography' Word & image, 31:3, pp. 331-342; Woolleys & Wallis, lot 260; 

Penning op de dood van Maarten Tromp 1653


Historische penning op het sneuvelen van Luitenant

Admiraal Maarten Harpertsen Tromp.


Materiaal: Gietijzer.

Bewerking: Gegoten.

Massa: Onbekend.

Diameter: Ø 68,2 mm.

Aanmaakplaats: Onbekend.

Datering: 1653 (later werk)


Voorzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.

De buste van Luitenant Admiraal Tromp.

In de armafsnede de medailleur:

                         I. POOT

Opschrift:

MARTEN·HARPERTƧEN·TROMP·RIDDER·











Keerzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord en

lijncirkel het opschrift:

LIEVTENANT·ADMIRAAL·VAN·HOLLAND·VOOR·

      HET·VAADERLAND·GESNEVVELT·DEN·

                     10·AVGVSTI·ANNO 1653.

Zicht op de zeeslag met op de voorgrond een

zinkend Engels schip.



Lit.: G. van Loon II, pag.376 -2.


____________________________________________________________

Penning/medaille op het sneuvelen van Tromp.(1653)

Bodemvondst Gj Bras.

Penning/medaille "Op het sneuvelen van Tromp".

(Gesneuveld aan boord van het oorlogsschip "Brederode")

Materiaal: Brons.
Massa: 25 gram.
Diameter: 50 mm. (zonder hangoogje)
Datering: 1653
Medailleur: D. van Riswick (Naar een ontwerp van J. Looff)
Aanmaakplaats: Rotterdam.


Voorzijde: Aanziend borstbeeld van luitenant-admiraal Tromp.
Omhangen met het ordeteken van Sint Michaël.
Omschrift:
MARTINVS.HERPERTI.TROMPIUS / EQVES.ET.THALASSIAR.HOLLANDIAE.XX ANS /
(in het binnenveld) AET.LV
Wat wil zeggen:
Maarten Harpertszoon Tromp, ridder, en zeevoogd van Holland gedurende 20 jaar, in zijn 56 ste levensjaar.


Keerzijde: Binnen een dubbele cirkels (het omschrift die verder loopt, vervolg op de voorzijde)
VICTOR.HOSTIUM.FORTITER.PRO.PATRIA.PUGNANS.OCCOBUIT. 10.AUG.ANO.DOM:MDCLIII.
Wat wil zeggen:
Overwinnaar der vijanden is hij, dapper voor het vaderland strijdende, gesneuveld, 10 augustus, in 't jaar des Heeren 1653.
In het middenveld, de voorstelling van de zeeslag bij
Ter-heijde en Scheveningen in 1653.
Engelse en Hollandse oorlogsschepen in gevecht, met rechts een zinkend schip.

Onderaan in de golven, de initialen van de medailleur D.V.R.

 

Lit: KPK I, P.113.814; v. Loon II.376.4; Franks I, p. 404.36; J.C.M. Warnsinck. Van vlootvoogden en zeeslagen. 1940.

Penning op "De vrede van Breda" (1667)

Penning op de Vrede van Breda.

Gesloten tussen de Verenigde Nederlanden en Engeland.

Einde van de Tweede Engels-Nederlandse oorlog (1665-1667)

Materiaal: Tin.

(Afslag op zilveren exemplaar)

Diameter: 71 mm.
Massa: 104,42 gram.
Ontwerper: Jan Zoet.

Vervaardiger: Christoffel Adolfszoon (1631-1684)

Aanmaakplaats: Amsterdam.
Datering: 1667


Voorzijde: Binnen een dubbele geprofileerde boord.
Een staande dame (Pax).
In de linkerhand, een lans en pijlenbundel.

In de rechterhand, een scepter.

Met de linkervoet, staande op een liggende naakte vrouw.

Achter de dame, een liggende leeuw en schaapslam.

Op de achtergrond, de kust van Chatham.

Met de brandende Engelse vloot.

Omschrift:

MITIS / ET / FORTIS

Zacht en sterk

In de afsnede:

PROCUL . HINC . MALA . BESTIA .

IUN : REGNIS 22.

1667 C.A.

Ver van hier, het beest heeft afgedaan.

22 juni 1667 (Christoffel Adolphi)

 

Keerzijde: Binnen een dubbele georofileerde boord.

Een staande dame.

In de linkerhand, een mercuriusstaf

met op haar arm, de "Hoorn des overvloeds"/"Cornucopia".

In de rechterhand, een geheven zwaard met zegekrans.

Staande op gevallen oorlogwapens.

Op de achtergrond, de Hollandse vloot.

Boven de dame, de wapens van Engeland en de Verenigde Nederlanden aan een lint.

Vastgehouden door een hand, die uit de wolken komt.

Versiert met een blader/bloemen-tak.

Een banderol achter haar hoofd, met de tekst:

IRATO / BELLUM / PLACATO / NUMINE / PAX EST

De oorlog was kalm, de rust is de goddelijke wil en was boos.

In de afsnede:

REDIIT . CONCORDIA . MATER .

BRE (wapen van Breda) DÆ  AO 1667

Teruggekeerd naar Breda in harmonie, in het jaar 1667


Lit.: Teylers Museum, Objectnummer TMNK 00740; G. van Loon 555.1.

 

 

Penning op de moord gebroeders de Witt 1672

Uit de collectie, Paul Callewaert.

Penning op de moord gebroeders Johan en Cornelis de Witt.

Materiaal: Lood/tin legering.

Bestaat ook in zilveren versie, gesigneerd "AVRY F(EC)")
Massa: 83,67 gram.
Diameter: 71,4 mm.
Ontwerp: Pierre Avry.

Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1672


Voorzijde: Binnen een verhoogde boord.
Het omschrift: 

CORNEIVS DE WIT . NAT . 1623 ❀ IOHANNES DE WITT . NAT . A . 1625 . 

Centraal de naar elkaar toegewende borstbeelden van,

Johan en Cornelis de Witt.

Onderaan, het wapenschild van de familie.

In het veld, drie opspringende honden naar links.

Omschrift in de binnenbaan.

SCELERISL QVU PVRVS / INTEGER VIRA

Onder de borstbeelden, een banderol.

HIC ARMIS / MAXIMVS / ILLE TOGA

Wat wil zeggen: Deze was de grootste, door de wapenen, die door de tabbaard. 

Keerzijde: Binnen een krans, waardoor een lint.

Tekst op het lint:

MENS / AGITAT / MOLEM / ET, MAGNO / 

SE COR / PORE / MISCET

Wat wil zeggen: Een heerlijk verstand maakt het hele gevaarte gaande,

en mengt zich in dit grote lichaam.

Omsloten met het omschrift:

❀ NUNC REDEUNT ANIMIS . INGENTIA . CONSULIS . ACTA

❀ ET FORMIDATI . SCEPTRIS ORACLA MINISTRI

Wat wil zeggen: Na komen ons de grote daden van die burgemeester,

en de Godsspraken van die staatsdienaar, 

bij de koningen zelfs gevreesd,weer in gedachten

Centraal op het veld.

Twee neerliggende mannen, worden door allerlei dieren (het gepeupel)

worden aangevallen en gedood.

Links onder de voorstelling, gesigneerd AVRY.F. 

Binnen de afsnede in drie regels:

NOBILE PAR FRATRVM SÆVO 

     FVROR ORE TRVCIDAT .

               XX AVCVSTI

Wat wil zeggen: De razernij vermoordt met haar wrede muil het edele broederpaar.


Lit.: Museum Rotterdam 57447.

De gebroeders Johan en Cornelis de Witt werden op 20 augustus 1672 in 

Den Haag vermoord door leden van de plaatselijke schutterij. 

Beiden behoorden tot de bekendste Nederlanders van hun tijd. 

De dubbele moord is een van de meest gedenkwaardige uit de geschiedenis van Nederland. 

Johan de Witt was tot 4 augustus 1672 raadpensionaris van het Graafschap Holland geweest, een functie die hij negentien jaar lang vervuld had. 

Hij was in de Gouden Eeuw de belangrijkste politicus van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. 

Cornelis was ruwaard van de Heerlijkheid Putten en baljuw van de Beijerlanden. Tevens was hij gedeputeerde te velde, wat inhield dat hij namens de Staten-Generaal veldslagen bijwoonde.

Overlijdenspenning op Queen Mary II 1694

Uit de collectie, Jacob Vandenberghe.

Penning op Overlijden van Queen Mary II of England (1662-1694)

28 december 1694

Materiaal: Koper.
Massa: Onbekend.
Diameter: 40 mm.
Graveur: Waarschijnlijk vervaardigd door John Koettier.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend .
Datering: 1694


Voorzijde: Binnen een versierde boord.
Het omschrift: 

O : GRAVE : WHERE lelie IS : THY : VICTORY.  

O graf, waar is uw overwinning.

(Naar de brief van de H. apostel Paulus,

over de overwinning van geloof over de dood)

Gezeten op een (wereld) bol, de gelauwerde Queen Mary II.

In de rechterhand, een palmtak.

Ze vertrappelt, de slang van de "Dood".

 

Keerzijde: Binnen een versierde boord.

In vijf regels:

               lelie

     QVEEN  : MARY.

THE : SECOND : ÆTAT

   32 : OBIT : DEC : 28

       ANNO : DOM .

               1694

 

Lit.: Medallic Illustrations of the History of Great Britain and Ireland, nr. 364.

 

Penning op "100-jarig bestaan van de V.O.C." 1702

Penning op 100-jarig bestaan der Vereenigde Oost-Indische Compagnie.

Afslag van zilveren penning in lood/tin.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 67 mm.
Ontwerper/graveur: Regnier Arondeaux 1678-1702
Aanmaakplaats: z.pl. Amsterdam.
Datering: 1702


Voorzijde: Binnen een verhoogde boord en dubbele cirkel.
De V.O.C. in de voorstelling van een dame/vrouw.

Haar linkerarm gesteund op een voetstuk,

waarop een groot open boek.

Op het voetstuk, de grote letter C.

Boven de bank, de gekroonde Hollandse Generaliteitsleeuw.

Met zwaard en pijlenbundel.

Rechts aan het voetstuk, een vogel op stok.

De dame, rust met de rechtervoet op een schildpad.

Waarnaast de "Hoorn des overvloeds".

De vrouw heeft in de linkerhand, een gezegeld perkament/octrooibrief.

In de rechterhand, een opstaand zwaard met krans.

(Het wapen van Batavia)

Omschrift:

IN ALTERA SÆCULA PERGO 

Wat wil zeggen: Ik streef naar andere eeuwen.

In de afsnede het jaartal in Romeinse cijfers:

MDCCII

1702

 

 

 

Voorzijde: Binnen een verhoogde boord en dubbele cirkel.
Een schip met volle zeilen, naar links opvarende.

Langs de zuilen van "Hercules".

Boven in de ra, de vaan met het V.O.C. logo naar rechts.

Op het schip zes roeiers met wapenschilden, 

van de zes kamers van de V.O.C.

Aangevoerd door een stuurman en aanvoerder met drietand.

Omschrift en loopt verder in de afsnede:

INVIA / NULLA VIA

FAVENTE DEO

Wat wil zeggen: Onder Gods hulp is er geen weg ongebaand.

Gesigneerd:

ARONDEAUX F.

Lit.: van Loon IV.304; Museum Rotterdam nr.57479.

Penning op "Inname van Porto Bello" (1739) type VN-2.152

Bodemvondst, Danny Hennekeij.

Enkelzijdige penning op "Inname van Porto Bello door admiraal Vernon".

Materiaal: Tin.                                                                                                                               Massa: 21,41 gram.                                                                                                         Diameter: 38,3  mm.

Aanmaakplaats: z.pl. Engeland.
Datering: 1739


Voorzijde: Binnen een dubbele gladde buitencirkel.
Admiraal Vernon naar links gewend, staande op een platform.
Met in de rechterhand een wapenstok.                                                                       Wijzende naar de letter 
G(lory)                                                                                           De linkerhand in de heup gesteunt.                                                                                    Achter de admiraal, een schip dat naar rechts vaart.                                                      Links onder, een kanon op wielen naar links gericht.

Omschrift:
THE . BRITISH . GLORY . REVIV . D .BY . ADMIRAL . VE
RИOИ

De letter N gespiegeld.