Gouden Geuzenpenning.
Bodemvondst (Hoorn).
Gouden Geuzenpenning, door of naar Jacques Jonghelinck.
Minimaal klein scheurtje/barst ter hoogte van baard.
Origineel draagoog en draagring.
De juiste datering/plaatsbepaling van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Goud (Au)
Massa: 6,34 gram.
Afmetingen: Ø 26,2 mm. x 22,3 mm.
Datering: z.j. naar model 1566, vermoedelijk Ca. 1567
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend mogelijks Alkmaar.
Medailleur: Onbekend naar of door Jacques Jonghelinck.
Voorzijde: Binnen een ovaal, op een gepointilleerd veld.
De buste van Philips II met drievoudige hoge kraag, naar links gewend.
Geharnast, en getooid met een mantel, met ringvormige mantelspeld.
In de afsnede, opwaarts het jaartal
1566
Omschrift binnen lineaire cirkels:
EN . TOVT . FIDELLEƧ . AV . ROY .
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
De letter S gespiegeld.
Keerzijde: Binnen een ovaal, op een gepointilleerd veld.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Door een opengeslagen bedeltas.
Omschrift binnen lineaire cirkels:
IVSQVEƧ . A . PORTER . LA . BEƧACE
Wat wil zeggen: zelfs tot aan de bedelstaf.
De letters S gespiegeld.
Graveerfout van de letter R, die eerder oogt als B.
De letters E incompleet bovenaan.
Lit.: Marcel van der Beek, Geuzenpenning uit de West-Friese bodem.
Conclussie: Vermoedelijk is deze penning een nagieting van de originele modellen van Jacques Jonghelinck. Waarbij sporen op deze penning zijn te zien van nagravering. Bewust of onbewust aangebracht. Soortgelijke gouden penning berust in het Rijksmuseum. De draagpenning werd opgerold teruggevonden.
Geuzenpenning (Bedelzak)
Geuzenpenning, Philips II naar rechts.
Materiaal: Tin.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 39 mm. x 32 mm.
Datering: z.j. naar model 1572, Ca.18e eeuw 19e eeuw.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Binnen een ovaal versierde krans.
De buste van Philips II met hoge kraag, naar rechts gewend.
Omschrift:
EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY .
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
. IUSQUES . A . PORTER . LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Lit.: G. van der Meer, "De Beeldenaar" (1980) 4e jaargang nr.3.
K.F. Kerrebijn, "De Beeldenaar" (2001) 25e jaargang nr.4.
Geuzenpenning (Philips II rechts)
Geuzenpenning, Philips II naar rechts.
Materiaal: Zilver (Ag).
Massa: 18,84 gram.
Afmetingen: Ø 38,8 mm. x 32,2 mm.
Datering: z.j. naar model 1572, vermoedelijk eind 17e eeuw begin 18e eeuw.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Medailleur: Onbekend.
Voorzijde: Binnen een ovaal versierde krans.
De buste van Philips II met hoge kraag, naar rechts gewend.
Omschrift:
EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY .
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Gelegen op een ovaal, met versierde krans/boord.
Twee staande mannen met hoed en zwaard.
De linkse edelman draagt een kalebas aan de riem,
en over de schouder hangt een bedelzak.
De rechtse edelman, draagt om de hals een penning,
met de rechterhand legt hij de eed af.
Omschrift.
. IVSQVES . A . PORTER . LA . BESASE .
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Lit.: Beschryving der Nederlansche Historipenningen. deel I pag 148.
Geuzenpenning met 2 edelen.
Geuzenpenning /hanger.
Materiaal: Zilver.
Bewerking: Gegoten.
Massa: 25,56 gram.
Afmetingen: Ø 50 mm.
Datering: 1566
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Medailleur: Jacques Jonghelinck.
Voorzijde: Binnen een versierde krans.
De geharnaste en gedrapereerde buste
van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN ° TOVT ° FIDELLES ° AV ° ROY ° 1566
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een versierde krans.
Twee edelen, die elkaar de hand drukken.
De linkse edele, draagt aan de gordel een bedelnap
en een kalebasfles.
De rechtse edele, draagt een draagtas over de
rechter schouder
Omschrift:
IVSQVES ° A ° PORTER ° LA ° BESACE
zelfs tot aan de bedelstaf.
Lit: Gerard van Loon, Beschrijving der Nederlandse
Historipenningen 1713-1731 I 85/84.3.
G. van der Meer, De Beeldenaar 1980. 91-95.
__________________________________________
Geuzenpenning,1566 (2 edelen)
Geuzenpenning.
(Na breuk ophangoog, een boorgat voorzien destijds)
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 11,55 gram.
Afmetingen: Ø 27 mm. x 34 mm.
Datering: 1566
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Medailleur: Onbekend. (Mogelijks Jonghelinck ?)
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN ° TOVT ° FIDELLES ° AV ° ROY ° 1566
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
(De legende loopt verder op de keerzijde)
Keerzijde: Binnen een omschrift.
Twee edelen, die elkaar de hand drukken.
De linkse edele, draagt aan de gordel een bedelnap en een kalebasfles.
Aan de voeten van de figuranten, het monogram VLG
Voluit (volgens Gerard van Loon):
Vive les gueux
Wat wil zeggen: Leve de geuzen.
Omschrift:
IVSQVES ° A ° PORTER ° LA ° BESACE
zelfs tot aan de bedelstaf.
Lit: Gerard van Loon, Beschrijving der Nederlandse Historipenningen 1713-1731. (vL. I 85/84.5.); G. van der Meer, De Beeldenaar 1980. 91-95.
Geuzenpenning, Philips II / Slang.
Geuzenpenning, Philips II / Slang.
Materiaal: Zilver (Ag)
Massa: 11,5 gram.
Afmetingen: Ø 26 mm. x 32 mm.
Datering: z.j. 1566
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
. EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
Een hand die zich opwarmt, aan een brandende takkenbos.
Een adder bijt in de middenvinger.
Omschrift:
. SI + DEVS + NOBISCUM + QVIS + CONTRA + NOS .
Zo god voor ons is, wie zal tegen ons zijn.
Lit.: Gerard van Loon, Beschrijving der Nederlandse Historipenningen, deel I, pag 86/87.
De keerzijde word verbeeld, op de geschiedenis van H. Paulus.
Na een zware schipbreuk, te hebben doorstaan komen ze op het eiland Malta.
Bij een door hem op het vuur te zijn geworpen takkenbos, om zich te warmen.
Bijt een adder, in zijn hand zonder enig letsel.
(Handelingen van de apostels, kapit. XXVIII. 3 en Romeinen, kapit. VIII.31)
Geuzenpenning (Slang)
Bodemvondst, Hylke Roorda.
Geuzenpenning.
Gefragmenteerd aan de rand.
Middendoor gebroken.
Materiaal: Lood/tin legering. (Bestaat ook in zilveren afslag)
Massa:
9,03 gram.
Afmetingen: Ø 25 mm. x 34 mm.
Datering: z.j. 1566
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
★ EN ★ TOVT ★ FIDELLES ★ AV ★ ROY(muntteken)
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
Een hand die zich opwarmt, aan een brandende takkenbos.
Een adder bijt in de middenvinger.
Omschrift:
. SI + DEVS + NOBISCUM + QVIS + CONTRA + NOS .
Wat wil zeggen: Zo god voor ons is, wie zal tegen ons zijn.
Lit.: Gerard van Loon, Beschrijving der Nederlandse Historipenningen, deel I, pag 86/87.
De keerzijde word verbeeld, op de geschiedenis van H. Paulus.
Na een zware schipbreuk, te hebben doorstaan komen ze op het eiland Malta.
Bij een door hem op het vuur te zijn geworpen takkenbos, om zich te warmen.
Bijt een adder, in zijn hand zonder enig letsel.
(Handelingen van de apostels, kapit. XXVIII. 3 en Romeinen, kapit. VIII.31)
Geuzenpenning (Beurs)
Bodemvondst, Bas.
Geuzenpenning.
Draagoog aanwezig.
Materiaal: Lood.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Onbekend.
Datering: z.j. 1566
Graveur/aanmaker: Jacques Jonghelinck (?).
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend (Atelier, paleis van Brussel ?)
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
IVSQVES . A . PORTER . LA . BESACE
Wat wil zeggen: zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedeltas.
Lit.: G. van der Meer, "De Beeldenaar" (1980) 4e jaargang nr.3;
K.F. Kerrebijn, "De Beeldenaar" (2001) 25e jaargang nr.4.
Geuzenpenning 1566 (Bedelnap)
Geuzenpenning, met bedelnap.
Draagoog afgehaald.
Materiaal: Zilver (Ag).
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 25 mm. x 21 mm.
Datering: z.j. 1566
Graveur/aanmaker: Jacques Jonghelinck (?).
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend (Atelier, paleis van Brussel ?)
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN TOVT FIDELLES AV ROY
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
. IVSQVES A PORTER LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Lit.: G. van der Meer, "De Beeldenaar" (1980) 4e jaargang nr.3.
K.F. Kerrebijn, "De Beeldenaar" (2001) 25e jaargang nr.4.
Geuzenpenning 1566 (Brons)
Geuzenpenning, Philips II /bedelnap.
Materiaal: Brons.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 24,8 mm. x 30,4 mm.
Graveur/aanmaker: naar model Jacques Jonghelinck (?).
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. 1566 (later werk)
Voorzijde: Binnen een ovalen gladde cirkel.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
. EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY И
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
❖ IVSQVES . A . PORTER . LA . BESACE ❖
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Het jaartal in vier delen gesplits ter weerszijden van de bedelnap.
I / 5
6 / 6
Lit.: Gerard van Loon, Beschrijving der Nederlandse Historipenningen, deel I, pag 85/86.
Geuzenpenning naar model 1566
Geuzenpenning, Philips II /bedelnap.
Gespiegelde letter N
Materiaal: Zilver.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 23 mm. x 26,8 mm.
Graveur/aanmaker: naar model Jacques Jonghelinck (?).
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. 1566 (later werk)
Voorzijde: Binnen een ovalen gladde cirkel.
In een gecisileerd veld.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
lelie EИ . TOVT . FIDELLE : AV . ROY
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een ovalen gladde cirkel.
In een gecisileerd veld.
Lelie IVSQVE . A . PORTER : LA . BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Geuzenpenning 1568
Uit de collectie, Lothar Boerjan.
Geuzenpenning, Philips II /bedelnap.
Materiaal: Tin.
Bewerking: Gegoten.
Massa: 4,64 gram.
Afmetingen: Ø 25 mm. x 30,2 mm. met draagoog 34,9 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1568
Voorzijde: Binnen een ovalen touw/kabelcirkel en lijncirkel.
In een gecisileerd veld.
De geharnaste buste van Philips II, naar rechts gewend.
In de schouderafsnede, de datering:
I568
Omschrift:
EN . TOVT . FIDELLEƧ : ΛV . ROY
In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Binnen een ovalen touw/kabelcirkel.
In een gecisileerd veld.
IVSQVES . A . PORTER : LA . BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Halve maan van Boisot 1574
Vondst, Lucjan Prokopiuk.
Geuzenpenning, genoemd naar "Halve maan van Boisot".
Gegraveerde uitvoering.
Draagoog op de zijkant afgehaald/afgebroken.
Materiaal: Koper, verzilverd.
Massa: 9,33 gram.
Afmetingen overmeten: 23,5 mm. x 24,8 mm.
Datering: 1574
Graveur/aanmaker: Anoniem.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Gelegen op een maanvormig plaatje.
Met een gezicht, met baard en snor.
De buitenrand versiert met x vorm-motief.
Tussen drie gladde halve cirkels de tekst en datering.
LIEVER ✶ TVRX ✶ DAИ ✶ PAV5
Liever Turk dan paus
I ✶ 5 ✶ 7 ✶ 4 ✶
Keerzijde: Gelegen op een maanvormig plaatje.
Met een gezicht, met baard en snor.
De buitenrand versiert met x vorm-motief.
Tussen drie gladde halve cirkels de tekst en datering.
SPYT AL HAER ✶ MISSE
Tot spijt van al de missen
I ✶ 5 ✶ 7 ✶ 4
Deze penningen werden "Halve maan van Boisot" genoemd omdat de geuzen van de geuzenvloot onder bevel van Lodewijk van Boisot ze aan hun hoeden droegen bij het ontzet van Leiden in 1574.
Uitzonderlijk is deze penning gegraveerd in het Nederlands, normaal staat er:
LIVER TVRCX DAN PAVS / EN DESPIT DELA MES (Minachting voor de Mis)
Met hun strijdkreet ‘Liever Turks dan Paaps’ keerden de watergeuzen zich tegen het Spaanse gezag. Naast een belediging van de Spaanse koning en de kerk van Rome, spreekt uit deze leus ook het verlangen naar religieuze tolerantie. Een object met een verhaal.
De protestantse watergeuzen lieten met een penning in de vorm van een halve maan en de leus ‘Liver Turcx dan Paus/ En Despit de la Mes’ weten dat ze de tolerantie van de Ottomaanse heersers in Turkije verkozen boven de katholiek onderdrukking door de Spaanse koning Filips II. Behalve op penningen vinden we deze leus ook terug in geuzenliederen en werd hij gebruikt tijdens hagepreken (preken in een open veld). Daarnaast is de vorm van de penning opvallend: een wassende maan, hét symbool van de islam en het Ottomaanse Rijk.Ook uit het tweede deel van het devies, ‘En despit de la mes’ (‘minachting voor de Mis’) spreekt duidelijk een belediging aan het adres van de katholieken. Tegelijkertijd is de leus een verwijzing naar de (vermeende) religieuze tolerantie van de ‘Turken’. Onder de Ottomaanse Sultan zou niemand om zijn geloof vervolgd worden. Tegen betaling van een kleine belasting konden joden en christenen hier, onder bescherming van de overheid, hun geloof belijden. In de ‘Spaanse Nederlanden’ daarentegen werden protestantse christenen bruut vervolgd en op ketterij – het volgen van de nieuwe godsdienst – stond de doodstraf. Aan mensen die zich, net als de watergeuzen, tegen dergelijke (religieuze) intolerantie verzetten, wordt ook nu nog jaarlijks een geuzenpenning toegekend.
Geuzenpenning "Halve maan"
Geuzenpenning, genoemd naar "Halve maan van Boisot".
Voorzien van een draagoog op de zijkant.
Materiaal: Zilver.
Massa: 9,33 gram.
Afmetingen: 32 mm. x 27 mm.
Graveur/aanmaker: Anoniem.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: Na 1572
Voorzijde: Gelegen op een maanvorm.
Met een gezicht, naar rechts.
Tussen twee gladde halve cirkels de tekst
op een gecisileerd veld:
LIVER TVRX·✶ DAN PAVS
Liever Turk dan paus
Keerzijde: Gelegen op een maanvorm.
Met een gezicht, naar links.
Tussen twee gladde halve cirkels de tekst
op een gecisileerd veld
EN DESPIY (krab) DEL A MES
Tot spijt van de missen
Deze penningen werden "Halve maan van Boisot"
genoemd omdat de geuzen van de geuzenvloot onder
bevel van Lodewijk van Boisot ze aan hun hoeden
droegen bij het ontzet van Leiden in 1574.
Met hun strijdkreet ‘Liever Turks dan Paaps’ keerden de
watergeuzen zich tegen het Spaanse gezag. Naast een
belediging van de Spaanse koning en de kerk van Rome,
spreekt uit deze leus ook het verlangen naar religieuze
tolerantie. Een object met een verhaal.
De protestantse watergeuzen lieten met een penning in
de vorm van een halve maan en de leus ‘Liver Turcx dan Paus/ En Despit de la Mes’ weten dat ze de tolerantie van de Ottomaanse heersers in Turkije verkozen boven de katholiek onderdrukking door de Spaanse koning Filips II. Behalve op penningen vinden we deze leus ook terug in geuzenliederen en werd hij gebruikt tijdens hagepreken (preken in een open veld). Daarnaast is de vorm van de penning opvallend: een wassende maan, hét symbool van de islam en het Ottomaanse Rijk.Ook uit het tweede deel van het devies, ‘En despit de la mes’ (‘minachting voor de Mis’) spreekt duidelijk een belediging aan het adres van de katholieken. Tegelijkertijd is de leus een verwijzing naar de (vermeende) religieuze tolerantie van de ‘Turken’. Onder de Ottomaanse Sultan zou niemand om zijn geloof vervolgd worden. Tegen betaling van een kleine belasting konden joden en christenen hier, onder bescherming van de overheid, hun geloof belijden. In de ‘Spaanse Nederlanden’ daarentegen werden protestantse christenen bruut vervolgd en op ketterij – het volgen van de nieuwe godsdienst – stond de doodstraf. Aan mensen die zich, net als de watergeuzen, tegen dergelijke (religieuze) intolerantie verzetten, wordt ook nu nog jaarlijks een geuzenpenning toegekend.
____________________________________________
.jpg?etag=%22104fd-66d1fdd0%22&sourceContentType=image%2Fjpeg&ignoreAspectRatio&resize=317%2B317&extract=0%2B0%2B315%2B317&quality=85)
Weigering van tiende penning 1572 (Tin)
Inname van "Den Briel" door de watergeuzen
en het weigeren van de tiende penning.
Materiaal: Tin.
Bewerking: Gegoten.
Massa: 15,34 gram.
Afmetingen overmeten: 33 mm. x 40 mm.
Datering: 1572
Graveur/aanmaker: Anoniem.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Gelegen op een ovaal, met versierde
krans/boord.
Een opstaand zwaard, met op de zwaardpunt
een penning.
Rechts van het zwaard, negen verticaal op elkaar
liggende penningen.
Links van het zwaard, een bril en een fluit aan een lint.
Ter weerszijden van de handgreep, telkens een ringetje.
Omschrift en datering.
EN . TOVT . FIDELLE . AV . ROY . I.5./.7.2.
In alles trouw aan de koning 1572.
Keerzijde: Gelegen op een ovaal, met versierde
krans/boord.
Twee staande mannen met hoed en zwaard.
De linkse edelman draagt een kalebas aan de riem,
en over de schouder hangt een bedelzak.
De rechtse edelman, draagt om de hals een penning,
met de rechterhand legt hij de eed af.
Omschrift.
. IVSQVES . A . PORTER . LA . BESASE .
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Lit.: Gerard van Loon, Beschryving der Nederlansche
Historipenningen. deel I pag 148.
____________________________________________
Weigering van tiende penning 1572
Vondst, Lucjan Prokopiuk.
Inname van "Den Briel" door de watergeuzen en het weigeren van de tiende penning.
Materiaal: Messing. (bestaat ook in zilveren afslag)
Massa: 19,96 gram.
Afmetingen overmeten: 30 mm. x 37 mm.
Datering: 1572
Graveur/aanmaker: Anoniem.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Gelegen op een ovaal, met versierde krans/boord.
Een opstaand zwaard, met op de zwaardpunt een penning.
Rechts van het zwaard, negen op elkaak liggende penningen.
Links van het zwaard, een bril en een fluit aan een lint.
Ter weerszijden van de handgreep, telkens een ringetje.
Omschift en datering.
EN . TOVT . FIDELLE . AV . ROY . I.5./.7.2.
In alles trouw aan de koning 1572.
Keerzijde: Gelegen op een ovaal, met versierde krans/boord.
Twee staande mannen met hoed en zwaard.
De linkse edelman draagt een kalebas aan de riem,
en over de schouder hangt een bedelzak.
De rechtse edelman, draagt om de hals een penning,
met de rechterhand legt hij de eed af.
Omschrift.
. IVSQVES . A . PORTER . LA . BESASE .
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Lit.: Beschryving der Nederlansche Historipenningen. deel I pag 148.
Kleine geuzenpenning met kalebassen en bedelnap.
Uit de collectie, Jean-Pierre Schoutens.
Geuzenpenning, Philips II.
Compleet, met draagoogje , kalebassen en bedelnap.
Materiaal: Zilver (Ag)
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 25 mm. x 20 mm.
Datering: 1566
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Onder de halsafsnede, het jaartal
1566
Omschrift:
. EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY
In alles trouw aan de koning.
Links en rechts, hangend aan een ringetje telkens een kalebas.
Onderaan, hangend aan een ringetje een bedelnap.
Keerzijde: Binnen een omschrift.
. IVSQVES A PORTER LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Links en rechts, hangend aan een ringetje telkens een kalebas.
Onderaan, hangend aan een ringetje een bedelnap.
Kleine Geuzenpenning
Geuzenpenning, Philips II.
Compleet, met draagoogje , kalebassen en bedelnap.
Dubbel draagoog.
Materiaal: Zilver (Ag)
Massa: 15,24 gram.
Afmetingen: Ø 25 mm. x 20 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1566 (Latere versie)
Voorzijde: Binnen een omschrift.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Onder de halsafsnede, het jaartal
1566
Omschrift:
EN TOVT FIDELLES AV ROY
In alles trouw aan de koning.
Links en rechts, hangend aan een ringetje telkens een kalebas.
Onderaan, hangend aan een ringetje een bedelnap.
Op de boord:
VIVE DIE GEUS
Leve de Geus
Keerzijde: Binnen een omschrift.
. IVSQVES A PORTER LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Links en rechts, hangend aan een ringetje telkens een kalebas.
Onderaan, hangend aan een ringetje een bedelnap.
Een geklopt zilvermerk op de bedelnap.
Herdenkingspenning 1572-1872 (01)
Bodemvondst, Jos.
Herdenkingspenning, op de 300ste verjaring van de weigering van de tiende penning, door inname van "Den Briel" door de Watergeuzen.
Penning met draagoog.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 5,45 gram.
Diameter: Ø 26 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1872
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN TOVT FIDELLES AV ROY
In alles trouw aan de koning.
Onder de buste.
VIVE LE GEVS
Leve de Geuzen.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
IVSQVES A PORTER LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Onderaan de datering.
1572 BRIELE 1872
Herdenkingspenning 1572-1872 (02)
Herdenkingspenning, historiepenning
op de 300ste verjaring van de weigering van de
tiende penning, door inname van "Den Briel"
door de Watergeuzen.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø 20 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1872
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
De geharnaste buste van Philips II, naar links gewend.
Omschrift:
EN TOVT FIDELLES AV ROY
In alles trouw aan de koning.
Onder de buste.
VIVE LE GEVS
Leve de Geuzen.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
IVSQVES A PORTER LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Onderaan de datering.
1572 BRIELE 1872
________________________________________
Geuzenpenning (Brons)
Geuzenpenning, afgietsel in brons.
Met pengat en draagring.
Materiaal: Brons.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: Ø 55 mm. x 40 mm.
Datering: z.j. naar model 1572, Ca.19e eeuw.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Voorzijde: Gelegen in een versierde cartouche.
Binnen een ovale parelcirkel.
De buste van Philips II naar rechts gewend.
Omschrift:
EN . TOVT . FIDELLES . AV . ROY .
Wat wil zeggen: In alles trouw aan de koning.
Keerzijde: Gelegen in een versierde cartouche.
Binnen twee ovalen gladde cirkels.
Het omschrift
IUSQUES . A . PORTER . LA BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Lit.: Museon - Omniversum 52713.
_________________________________________
Draagteken Derde eeuwfeest 1872
Enkelzijdig Herdenkings-, draagteken, op de 300ste verjaring van de weigering van de tiende penning, door inname van "Den Briel" door de Watergeuzen.
Voorzien van een draagoog.
Materiaal: Zilver.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: 52 mm. x 32 mm.
Ontwerper: J.M. van Kempen.
Zilvermerk: Zwaardje.
Aanmaakplaats: Voorschoten.
Datering: 1872
Voorzijde: Binnen een anker-vorm.
Waarop een ovaal medailion, omsloten met een dichtgegespte riem.
De vestingpoort van Den Briel.
Boven de poort onder een stralende zon waarin in het Hebreeuws
יְהוָה
Jehovah
Twee in elkaar geslagen handen met een bedelzak,
waaraan een kalebas en bedelnap hangt.
Op de linkse toren in twee regels.
BLOED
PLAKAAT
Op de rechtse toren in twee regels.
TIENDE
PENNING
In de afsnede in twee regels.
DIT IS VAN DEN HEER
GESCHIED
Omschrift op de riem.
DEN EERSTEN DACH VAN APRIL VERLOOS DUC D'ALVA SIJNEN BRIL
Boven op de ankerstok.
DERDE EEUWFEEST 1872
Op de ankerarm.
OP GOD IS MIJN BETROUWEN
Op de onderzijde van de ankerarm.
PRINS WILLEM / VAN ORANJE
Herdenkingsdraagteken 1872
Herdenkings-draagteken, op de 300ste verjaring van de weigering van de tiende penning, door inname van "Den Briel" door de Watergeuzen.
Voorzien van een draagoog.
Geklopt met zilvermerken.
Materiaal: Zilver.
Massa: Onbekend.
Afmetingen: 40 mm. x 36 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1872
Voorzijde: Binnen een ovaal geprofileerde boord, en ovalen parelcirkel
Het hoofd van koning Willem III naar rechts.
Ter weerszijden van het portret het gesplitste jaartal
18 / 72
Waaronder een bijbel BIBLIA en de grondwet daterende 1848
Omschrift:
VOOR GOD KONING
EN VADERLAND
Onderaan een geklopt zilversmid-teken/merk.
Keerzijde: Binnen een ovaal geprofileerde boord, en ovalen parelcirkel
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Ter weerszijden van de bedeltas, het gesplitste jaartal
15 / 72
Omschrift:
TOT HET DRAGEN VAN DEN BEEDELZAK. LEVE DE GEUS
Bovenaan een geklopt zilversmid-teken/merk.
Geuzenpenning Wilhelmina 1945
Penning ter herdenking van het verzet van koningin
Wilhelmina gedurende de Duitse bezetting.
Het ontwerp ontleend aan de Geuzenpenning,
uit de 80-jarige oorlog.
Materiaal: Brons.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø ovaal 60 mm. x 45 mm.
Aanmaakplaats: Onbekend.
Graveur: Anoniem.
Datering: 1945
Voorzijde: Gelegen in een glad ovaal veld.
De buste van koningin Wilhelmina naar links.
Op haar hoofd een kroon.
Omschrift:
EN · TOUT · FIDELLES · AU · ROY
In alles trouw aan de koning
Keerzijde: Gelegen in een glad ovaal veld.
IUSQUES · A · PORTER · LA · BESACE
Zelfs tot aan de bedelstaf.
Twee ineengeslagen gemouwde handen.
Omsloten met een dubbele bedelnap/tas.
Ter weerszijden van de bedeltas
de gesplitste jaartallen:
19 / 42
19 / 9 / 45
Van 1942 tot september 1945
________________________________________
Stichting Menno van Coehoorn 1975
Restauratiepenning, Stichting Menno van Coehoorn.
Materiaal: Brons gepatineerd.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø 58,8 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Medailleur: T.A. van den Berg-Been.
Datering: 1975
Voorzijde: Gelegen op een glad veld.
Een visser en soldaat.
Aan weerszijden van de personages de tekst:
VERMEIEN NU / RAMMEIEN TOEN
Keerzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.
Zicht op de stadswallen.
Opschrift:
I9 BRIELLE 75
STICHTING / MENNO VAN COEHOORN
Lit.: De Geuzenpenning, pag.14.
(Oplage penning 300 exp.)
_____________________________________
