Draagteken op " Het ontzet van Leiden" (1574)

Bodemvondst Axel.

Draagteken ter herinnering van het ontzet van de stad Leiden op 03 oktober 1574.

Voorzien van een draagoog.

Materiaal: Lood /tin legering.

Massa: Onbekend.
Afmetingen: Onbekend.
Aanmaakplaats: z.pl. Leiden
Datering: z.j. na 1574.

Voorzijde: Binnen een diagonaal kader.

Een schip naar links varende,

met gereefde zeilen, en een wapperende wimpel.

Met een schipper aan het roer, en een aantal roeiers.

Omschrift, in twee regels diagonaal geplaatst:

SCIPPERS . ENDE . / LANSKNEGTEN . / HEM . TE . VATER . / GHEVEN . HEBE . / DIE. SPRANGERS . / VT . LAMMEN / . GHEDREVEN / . 1574

Wat wil zeggen: Schippers en landsknechten zich te water begeven hebbende, hebben de Spanjaarden uit Lammen gedreven, 1574.

Keerzijde: Binnen een diagonaal kader.

Een 16e eeuwse cartouche,

met onderaan het wapenschild van de stad Leiden.

Tekst in tien regels :

DEN 3 x / OCTOBER x / DIT x KLAER x / BEVIST x EN x / VEL x OP x LET /

IS x LEIDEN x / DOR x GOTS x / GRASI x GESPIS / x EN x ONT / SET x

Wat wil zeggen: Op 3 oktober, is Leiden door de gratie Gods gespijst en ontzet.

Bron: Naar determinatie van Drs. Bouke Jan van der Veen.

Draagteken op " Het ontzet van Leiden " (1574)

Bodemvondst Dirk de Jong.

Draagteken ter herinnering van het ontzet van de stad Leiden op 03 oktober 1574.

Voorzien van een draagoog.

Materiaal: Lood /tin legering.

Massa: Onbekend.

Afmetingen: Onbekend.

Aanmaakplaats: z.pl. Leiden

Datering: z.j. na 1574.

Voorzijde: Binnen een diagonaal kader.

Een schip naar links varende,

met gereefde zeilen, en een wapperende wimpel.

Met een schipper aan het roer, en een aantal roeiers.

Omschrift, in twee regels diagonaal geplaatst:

SCIPPERS . ENDE . / LANSKNEGTEN . / HEM . TE . VATER . / GHEVEN . HEBE . / DIE. SPRANGERS . / VT . LAMMEN / . GHEDREVEN / . 1574

Wat wil zeggen: Schippers en landsknechten zich te water begeven hebbende, hebben de Spanjaarden uit Lammen gedreven, 1574.

Keerzijde: Binnen een diagonaal kader.

Een 16e eeuwse cartouche,

met onderaan het wapenschild van de stad Leiden.

Tekst in tien regels :

DEN 3 x / OCTOBER x / DIT x KLAER x / BEVIST x EN x / VEL x OP x LET /

IS x LEIDEN x / DOR x GOTS x / GRASI x GESPIS / x EN x ONT / SET x

Wat wil zeggen: Op 3 oktober, is Leiden door de gratie Gods gespijst en ontzet.

Bron: Naar determinatie van Drs. Bouke Jan van der Veen.

Draagpenning naar Hector Hoxviris (DPHH 01)

Bodemvondst, Bart Feenstra.

Hanger/penning naar Hector Hoxviris ?

Gefragmenteerd aan de rand, draagoog ontbreekt.

Juiste functie/datering van deze penning/draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: Onbekend.
Aanmaakplaats: z.pl. Utrecht
Datering: z.j. Ca. 1560.

Voorzijde: Binnen een kabelrand-versiering,

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Een tweekoppige adelaar, met gespreide vleugels.

Symboliseerd, het Heilig Rooms Keizerrijk.

Keerzijde: Binnen een kabelrand-versiering, 

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Gelegen op een golvend veld.
Rijksappel, met daaronder het ingebogen wapenschild van Utrecht.

Ter weerszijden van de afbeeldingen, een plantmotief.

Mogelijks, gaat deze hanger over de historische benoeming van Hette van Hoxwier, tot voorzitter van de provinciale raad van Utrecht. En werd hij tevens benoemd tot "Ridder in de Orde van de Gouden Leeuw".

Draagpenning naar Hector Hoxviris (DPHH 02)

Bodemvondst, Hans van den Belt.

Hanger/penning naar Hector Hoxviris.

Gefragmenteerd aan de rand, draagoog ontbreekt.

Juiste functie/datering van deze penning/draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: Onbekend.
Aanmaakplaats: z.pl. Utrecht
Datering: z.j. Ca. 1560.

Voorzijde: Binnen een kabelrand-versiering,

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Een tweekoppige adelaar, met gespreide vleugels.

Symboliseerd, het Heilig Rooms Keizerrijk.

Keerzijde: Binnen een kabelrand-versiering, 

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Gelegen op een golvend veld.
Rijksappel, met daaronder het ingebogen wapenschild van Utrecht.

Ter weerszijden van de afbeeldingen, een plantmotief.

Mogelijks, gaat deze hanger over de historische benoeming van Hette van Hoxwier, tot voorzitter van de provinciale raad van Utrecht. En werd hij tevens benoemd tot "Ridder in de Orde van de Gouden Leeuw".

Draagpenning naar Hector Hoxviris (DPHH 03)

Uit de collectie Allex Kussendrager.

Hanger/penning naar Hector Hoxviris.

Gefragmenteerd aan de rand.

Juiste functie/datering van deze penning/draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 42 mm.

Met draagoog 47 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Utrecht
Datering: z.j. Ca. 1560.

Voorzijde: Binnen een kabelrand-versiering,

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Een tweekoppige adelaar, met gespreide vleugels.

Symboliseerd, het Heilig Rooms Keizerrijk.

Keerzijde: Binnen een kabelrand-versiering, 

en een sierband, in punt-cirkel motief.

Gelegen op een golvend veld.
Rijksappel, met daaronder het ingebogen wapenschild van Utrecht.

Ter weerszijden van de afbeeldingen, een plantmotief.

Mogelijks, gaat deze hanger over de historische benoeming van Hette van Hoxwier, tot voorzitter van de provinciale raad van Utrecht. En werd hij tevens benoemd tot "Ridder in de Orde van de Gouden Leeuw".

Jezuïeten draagpenning.

 Bodemvondst Rob (Rakker)

Jezuïeten-draagpenning. 

Juiste functie of datering van deze penning/draaginsigne is onbekend.

Draagoogje, mogelijks afgebroken.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 30 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Duitsland ?
Datering: z.j. 1550-1650

Voorzijde:Binnen een kabelrandversiering,

met dubbele binnencirkel, het omschrift:
* DAS * KREITZ * CHRISTI *
Centraal op een veld van bolletjes.
(doorgeslagen punten van de versiering van de keerzijde)
Een gekruisigde Jezus naar rechts gewend, met opengaande lendendoek.
Boven op het kruis de letters INRI
De beginletters van het Latijnse opschrift 
Iesus Nazarenus Rex Iudaeorul 
(Jesus van Nazareth, koning der Joden)
Ter weerszijden ter hoogte van de voeten 2 x drie krullen, 

die mogelijks personen of figuranten voorstellen. 

Centraal, een (passer) punt.

Keerzijde: Binnen een kabelrandversiering, en een dubbele binnencirkel, een sierband.
Met punten versiert veld.
De gespiegelde letters IHS
Iesus Hominum Salvator.
(Jezus de redder der mensen)
Boven de letters, een kruis.
Onder de letters, de gesmeede nagels van de kruisiging.

IHS is een monogram dat geregeld gebruikt wordt op katholieke voorwerpen. 

Dit monogram kwam op in de hoge middeleeuwen. 

IHS vindt men bijvoorbeeld terug op kerkgevels, biechtstoelen, bidprentjes, kazuifels en altaardwalen.
Het monogram IHS is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters (ΙΗΣΟΣ): Iota, Eta en Sigma. 

Dit wordt ook geschreven als IHC. 

De hoofdletter S wordt in het Grieks oorspronkelijk als Σ geschreven. 

In de late oudheid en gedurende de vroege middeleeuwen werd dit geschreven als een C. Vanaf de latere middeleeuwen (circa. 14de eeuw) werd de S gebruikt, steeds als weergave van de sigma (Σ). 

De H bleef echter H, ook al gaat het eigenlijk om een E.
Omdat niet iedereen besefte dat het oorspronkelijk Griekse letters zijn en dat de letter H in het Grieks een E is, bleek het monogram raadselachtig geworden. 

Dit was waarschijnlijk de aanleiding voor het bedenken van andere verklaringen waarbij het monogram een afkorting werd voor een Latijnse zinsnede. 

De meest gangbare varianten hiervan zijn:
• Iesus hominum salvator (Jezus de redder der mensen).
• In hoc signo (In dit teken (zult gij overwinnen)), als verwijzing naar de droom die de Romeinse keizer Constantijn de Grote gehad zou hebben.
Het monogram wordt veel gebruikt als logo door de katholieke orde der jezuïeten, sinds de stichter van de orde, Ignatius van Loyola, het als zijn zegelmerk koos. 

Zij gaven er ook enkele nieuwe betekenissen aan:
• Iesum habemus socium (Wij hebben Jezus als metgezel);
• Iesu humilitas societas (De geringe sociëteit van Jezus).

Penning/insigne (?) H.Leonardus.

Bodemvondst, Wim De Sutter.

Gefragmenteerde penning/insigne  naar H. Leonardus (Dudzele ?).

Geen bevestiging of sporen van een hangoog.

De juiste functie/datering/plaats voor deze penning/insigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.

Massa: 10,7 gram.

Diameter: 32 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend, mogelijks Dudzele (?)

Datering: z.j, Ca. 1450-1500.

Voorzijde: Staande heilige Leonardus,

met nimbus en gekleed in een kazuifel.

In de rechterhand een kromstaf.

In de linkerhand hand-boeien, de attributen van de heilige.

Boven de boeien de gespiegelde D ?

Links onder een knielende gelovige/pelgrim/gevangene, met de handen in bidvorm.

Omsloten met een omschrift.

S LENART EC   DVO (?)

Keerzijde: Niet nader te bepalen voorstelling.

Mogelijks voorstelling van de heilige Maria, omgeven door stralen.

Lit.: De Muntmeester (September 2018) "Een onbekende armenpenning van Dudzele" pag 11-12. Patrick Pasmans.

Draaginsigne Heilige-Abt (?)

Bodemvondst uit de Seine.

Draaginsigne, Heilige / Abt ?

Juiste functie/datering van deze penning/draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 1,77 gram.
Diameter: 20 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 15e à 16e eeuw.

Voorzijde: Binnen een parelrandversiering, en glasse cirkel.

Staande heilige of abt, met baard naar rechts gewend.

In de linkerhand, een kromstaf.

Ter weerszijden van de persoon, gekrulde takken.

Keerzijde: Centraal, een gietnaad.

Bevestigingsnaald ontbreekt.  

Maria-hanger/draaginsigne.

Bodemvondst, Filip Behiels.

Religieuze hanger/draaginsigne op H. Maria.

Licht geframenteerd aan de rand.

Draagoog, nog aanwezig.

Juiste datering van deze draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 2,48 gram.
Diameter: 21,3 mm. x 19,2 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. 1475-1525

Voorzijde: Binnen een gladde cirkel.

Omgeven in een stralenkrans.

Gekroonde H. Maria met op haar rechterarm,

het kindje Jezus.

Het geheel omsloten met een krans van gebedsknopjes. 

Keerzijde: Binnen een dubbele gladde cirkel.
De gotische letters IHS

Voluit: Iesus Hominum Salvator.
Wat wil zeggen: Jezus de redder der mensen

Het geheel omsloten met een krans van gebedsknopjes.

Lit.: Heilig en Profaan, Deel I pag.233, afb.506.

IHS is een monogram dat geregeld gebruikt wordt op katholieke voorwerpen. 

Dit monogram kwam op in de hoge middeleeuwen. 

IHS vindt men bijvoorbeeld terug op kerkgevels, biechtstoelen, bidprentjes, kazuifels en altaardwalen.
Het monogram IHS is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters (ΙΗΣΟΣ): Iota, Eta en Sigma. 

Dit wordt ook geschreven als IHC. 

De hoofdletter S wordt in het Grieks oorspronkelijk als Σ geschreven. 

In de late oudheid en gedurende de vroege middeleeuwen werd dit geschreven als een C. Vanaf de latere middeleeuwen (circa. 14de eeuw) werd de S gebruikt, steeds als weergave van de sigma (Σ). 

De H bleef echter H, ook al gaat het eigenlijk om een E.
Omdat niet iedereen besefte dat het oorspronkelijk Griekse letters zijn en dat de letter H in het Grieks een E is, bleek het monogram raadselachtig geworden. 

Dit was waarschijnlijk de aanleiding voor het bedenken van andere verklaringen waarbij het monogram een afkorting werd voor een Latijnse zinsnede. 

De meest gangbare varianten hiervan zijn:
• Iesus hominum salvator (Jezus de redder der mensen).
• In hoc signo (In dit teken (zult gij overwinnen)), als verwijzing naar de droom die de Romeinse keizer Constantijn de Grote gehad zou hebben.
Het monogram wordt veel gebruikt als logo door de katholieke orde der jezuïeten, sinds de stichter van de orde, Ignatius van Loyola, het als zijn zegelmerk koos. 

Zij gaven er ook enkele nieuwe betekenissen aan:
• Iesum habemus socium (Wij hebben Jezus als metgezel);
• Iesu humilitas societas (De geringe sociëteit van Jezus).

Draagpenning H.Maria met kind.

Uit de collectie, Paul Callewaert.

Draagpenning op H. Maria.

Licht geframenteerd aan de rand.

Doorboring voor ophanging.

Materiaal: Tin.
Massa: 4,52 gram.
Diameter: 25,05 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. 1450-1550

Voorzijde: Binnen een gearceerde sierboord.

Die een pseudo-legende voorstelt.

Gelegen op een gearceerde achtergrond.

Zittende H. Maria met nimbus.

Op haar rechterarm, kindje Jezus met nimbus.

Keerzijde: Binnen een gearceerde sierrand.

Die een pseudo-legende voorstelt.
De opengewerkte gotische letters IhS

De letter h getopt als kruis.

Voluit: Iesus Hominum Salvator.
Wat wil zeggen: Jezus de redder der mensen

Penning/hanger Maria/calvarie.

Bodemvondst, Lorenzo Ruyter.

Religieuze hanger/draaginsigne op H. Maria met kind, op maansikkel.

Licht geframenteerd aan de rand.

Draagoog (?), niet meer aanwezig.

Juiste datering van deze draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood.

Massa: 24 gram.

Diameter: 34 mm.

Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend

Datering: z.j. 1450-1500

Voorzijde: Omgeven in een stralenkrans.

Gekroonde H. Maria met nimbus

met op haar rechterarm,het kindje Jezus.

Onder de personages, een maansikkel.

Keerzijde: Gelegen op het veld.

Calvarie.

De voorstelling, van de kruisiging van Jezus.

ter weerszijnde geflankeerd, door Maria en Johannes.

Lit.: Kunera, bodemvondst Nieuwlande. (met bevestiging van drs. Willy Piron)

Soortgelijke in Heilig en Profaan, deel IV pag.163 afb.3737.

Penning/hanger St-Michaël

Bodemvondst, Mischa Rinkens

Religieuze hanger/draaginsigne op H. Michaël.

Juiste datering van deze draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 45 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. Ca eind 18e eeuw begin 19e eeuw.

Voorzijde: Binnen een gladde ovalen cirkel.

Een staande, en gevleugelde H. Michaël.

In de rechterhand, een speer getopt met een patriciaal kruis.

De speer doorboord, de liggende draak.

In de linkerhand, een wapenschild, met op het veld een kruis.

Keerzijde: Binnen een dubbele gladde ovalen cirkel.
Het omschrift:

✠  SIGNUM CONFRATERNITATIS . S . MICHAELIS ARCHANGELI

Centraal op het veld, een breed kruis,

waarin de letters M / S / S / A (?) in de kruisarmen.

Hanger, Maria/Ignatius.

Bodemvondst, Kris Van Den Berge..

Religieuze hanger, op Maria en Ignatius van Loyola.

Draagoog, nog intact.

Juiste datering/aanmaakplaats van deze Jezuïetenpenning is onbekend.

Materiaal: Lood.
Massa: 4,55 gram.
Diameter: 18 mm x 27 mm.(incl.draagoog)
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. Ca. 17e eeuw.

Voorzijde: Binnen een ovalen parel cirkel.

De parels doorlopend op het draagoogje.

Centraal op het veld.

Het gekroond monogram MAR

Maria

Keerzijde: Binnen een ovalen parel cirkel.

De parels doorlopend op het draagoogje.

Een geknielde H. Ignatius van Loyola met nimbus.

Zichzelf geselend (?).

Links boven, een crucifix in een stralenkrans.

Hanger, Monasterium van het H. Sacrament.

Bodemvondst, Roy Janssens.

Religieuze hanger/draaginsigne op H. Sacrament.

Draagoog, nog intact.

Juiste datering/aanmaakplaats van deze draaginsigne is onbekend.

Materiaal: Lood.
Massa: Onbekend.
Diameter: Onbekend.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. Ca. 17e eeuw.

Voorzijde: Binnen een parel cirkel.

Een miskelk, waarboven een H. Hostie.

(Zusters Sacramentinen ?)

Keerzijde: Binnen een parel cirkel.
Niet nader toe te schrijven, monogram.

Deel deze pagina