Penning type "Boom".
Bodemvondst, UK.
Enkelzijdige penning/token type "Boom".
De juiste functie/datering van deze penning
is onbekend.
Materiaal: Lood.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø 26 mm.
Aanmaakplaats: Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16de à 17de eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.
Een grote gekruinde en gebladerde boom
Keerzijde: Blanco.
____________________________________________
Penning letter V / kruis.(01)
Bodemvondst, René Goedegebuure.
Penning met letter V / kruis.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 12 gram.
Diameter: 25 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Middelburg ?.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen
een gladde cirkel.
De gotische letter V
Boven op de letter, een tilde.
V voor vlees ?
Keerzijde: Binnen een dubbele gladde cirkel.
Een eenvoudig gevoet kruis.
Opmerking: Er zijn reeds diverse loden penningen teruggevonden met de identieke zijde zoals de kruiszijde. Zie www.loodjes.nl Middelburg.Telkenmale toont de letterzijde de letter G. Pelsdonk verwijst deze naar mogelijks, Gasthuis Middelburg of Gasthuis Goes ? In het blad Nehalennia nummer 93 staat een artikel van Henk Hendrikse over twee onbekende Middelburgse loodjes.
In het voorjaar van 1983 werden in stortgrond uit de Korte Geere, waar een bouwput werd gemaakt voor nieuwbouw, twee loodjes gevonden. Één loodje vertoonde op de voorzijde de letter G en op de keerzijde een lang
kruis.
In het Jaarboek voor Munt- en Penningkunde had Marie de Man in 1910 een artikel geschreven over een nog niet terug gevonden loodje van het Gasthuis in Middelburg.
Dit loodje werd uitgereikt aan zieken door de regenten van het gasthuis, nadat zij door de betreffende chirurgijn onderzocht
waren. Bij binnenkomst werden de zieken door de klerk ingeschreven in het z.g. lootjesboek.
Dit lootjesboek liep van 1584 – 1812. Dat er echter al eerder Gasthuisloodjes gebruikt werden bewijst een rekening van het Gasthuis over de jaren 1498-1499.
Hierin wordt melding gemaakt van een betaling aan een zeker Jan de Riemslager om vormen te maken en die tekenen te gieten.
Hoe deze loodjes eruit gezien hebben is niet met zekerheid te zeggen; wel blijkt uit hetzelfde artikel dat Marie de Man een tinnen
kinderkroesje in haar bezit had van het Gasthuis uit de Lange Delft, met naast een roosmerk en de burcht met daarboven M.D.B. het woord Gasthuis en een lang kruis. Vergelijkt men nu bovenstaande omschrijving met de hierboven afgebeelde loodje ,
dan is het zeer goed mogelijk dat dit het vermelde loodje is.
Penning letter V / kruis. (02)
Bodemvondst, Caio Haars.
Penning met letter V / kruis.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 16 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering: z.j. Ca. 16e
eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel.
De gotische letter V
Waardebepaling V
5 deniers ?
V voor vlees ?
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel.
Een eenvoudig glad kruis.
Opmerking: Er zijn reeds diverse loden penningen teruggevonden met de identieke zijde zoals de kruiszijde. Zie www.loodjes.nl Middelburg.Telkenmale toont de letterzijde de letter G. Pelsdonk verwijst deze naar mogelijks, Gasthuis Middelburg of Gasthuis Goes ? In het blad Nehalennia nummer 93 staat een artikel van Henk Hendrikse over twee onbekende Middelburgse loodjes.
In het voorjaar van 1983 werden in stortgrond uit de Korte Geere, waar een bouwput werd gemaakt voor nieuwbouw, twee loodjes gevonden. Één loodje vertoonde op de voorzijde de letter G en op de keerzijde een lang kruis.
In het
Jaarboek voor Munt- en Penningkunde had Marie de Man in 1910 een artikel geschreven
over een nog niet terug gevonden loodje van het Gasthuis in Middelburg.
Dit loodje werd uitgereikt aan zieken door de regenten van het gasthuis, nadat zij door de betreffende chirurgijn onderzocht waren. Bij binnenkomst werden de zieken door de klerk
ingeschreven in het z.g. lootjesboek.
Dit lootjesboek liep van 1584 – 1812. Dat er echter al eerder Gasthuisloodjes gebruikt werden bewijst een rekening van het Gasthuis over de jaren 1498-1499. Hierin wordt melding gemaakt van een betaling
aan een zeker Jan de Riemslager om vormen te maken en die tekenen te gieten.
Hoe deze loodjes eruit gezien hebben is niet met zekerheid te zeggen; wel blijkt uit hetzelfde artikel dat Marie de Man een tinnen kinderkroesje in haar bezit had van het Gasthuis
uit de Lange Delft, met naast een roosmerk en de burcht met daarboven M.D.B. het woord Gasthuis en een lang kruis. Vergelijkt men nu bovenstaande omschrijving met de hierboven afgebeelde loodje , dan is het zeer goed mogelijk dat dit het vermelde
loodje is.
Love token/Lelie
Bodemvondst UK, uit particuliere collectie.
Love token met gestileerde lelie.
De juiste functie/datering van deze penning
is niet gekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø 18 mm.
Aanmaakplaats: Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16de à 17de eeuw.
Voorzijde: Binnen een parelcirkelrand/boord.
Een groot hart, waarin een klein hart.
Keerzijde: Binnen een parelcirkelrand/boord.
Een gestileerde lelie.
Links van de lelie, de hoofdletter:
H
Lit.: Edward Fletcher, Leaden Tokens & Tallies,
Roman to Victorian. pag.20 en pag.46 (lelie)
___________________________________________
Penning, (buste) Philips II.
Bodemvondst, Axel Vroling.
Penning met borstbeeld Philips II van Spanje.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 16,44 gram.
Diameter: 22 mm. dikte: 5 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend
Datering:
z.j. Ca. 1555-1598
Voorzijde: Binnen
een verhoogde boord.
De geharnaste buste van Philips II naar links gewend.
Omsloten met een parelcirkel.
Keerzijde: Blanco.
Pijlen (XVIII)
Penning met gekruiste pijlen.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats
van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Bewerking: Gegoten.
Massa: Onbekend.
Diameter:Ø 26 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16de eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord
In het veld, twee gekruiste pijlen.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.
In het veld, waardebepaling in gotische letters.
XVIII
_______________________
Penning op Queen Mary I Of Scots.
Uit de collectie, Paul Callewaert.
Penning Queen Mary I Stuart als koningin van Frankrijk
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 2,25 gram.
Diameter: 21,4 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Londen.
Datering: z.j. Ca. 1559-1560
Voorzijde: Binnen
een gladde buitencirkel.
Een ovaal geplaatste kousenband, onderaan gesloten met een gesp.
"Orde van de kousenband"
Waarin de gedeeltelijke tekst:
HONI SOI / SOIT Q
Voluit: Honi soit qui mal y pense
Wat wil zeggen, Schande aan hem die er kwaad van denkt.
Centraal, een klimmende leeuw naar links gewend.
Boven de leeuw een kroon met drie lelie's.
Keerzijde: Binnen
een parelcirkel.
Het gekroond en versiert wapenschild van Frankrijk.
Omsloten met het omschrift:
HENRICVS / DEI GRASI(A)
Hendrik, bij de gratie.
Méreau, St-Stephan
Méreau, Heilige Sociëteit van
Sint-Stefanus de Grote.
De juiste functie/datering/plaats van deze
méreau/penning is niet gekend.
Materiaal: Koper.
Bewerking: Geslagen, geklopt.
Massa: 7,16 gram.
Diameter: 25 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. (Bourges, Frankrijk ?).
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een parelcirkelrand.
Een staande aanziende, St-Stephan met nimbus.
Gekleed als diaken met dalmatiek.
In de rechterhand, een evangelieboek.
In de linkerhand, een steen.
Omschrift:
S · / STEPHANI / · MAIORIS ·
Links, een klop/bijmerk.
Keerzijde: Binnen een parelrand.
Een relikwie-monstrans,
waarin een H. Hostie.
Omschrift:
SANCTISSIMI / SOCIETAS
_________________________________________
Méreau Saint-Foye.
Kerkelijke méreau, Sainte-Foye
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 9,80 gram.
Diameter: 28 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een verhoogde boord en gladde buitencirkel.
Een staande schaapsherder naar rechts gewend.
In de linkerhand, blazend op een hoorn.
In de rechterhand een herdersstaf.
Boven de hoorn, een kruisbanier, met vaan naar rechts.
Rechts naast de herder, een kudde grazende schapen.
Keerzijde: Binnen
een gladde buitencirkel.
Een opengeslagen boek/bijbel.
Op de linker pagina, in vijf regels:
NE / CRAINS / POINT / PETIT / TROUP
Vrees geen kleine kudde.
Op de rechterpagina, in vijf regels:
ST / LUC / Ce XII /32
H. Lucas boek 12 vers 32
Boven het boek, een stralende zon.
Lit.: Collection D. Slovik, Méreau
de communion, "Christ soleil de justice"; Musée du Désert, Méreau utilisé en Agenais.
De stad is hier niet juist te bepalen, in de Zuidelijke gemeenschappen vindt men vaak hetzelfde type mereaux, met name van Sainte-Foy.
Er zijn 11 plaatsen met deze naam in Gironde, Landes, Ariége, Tarn-et-Garonne (5), in Dordogne (3) en in de Tarn.
Penning type "Stervorm/letters".
Uit de collectie, Paul Callewaert.
Penning met stervormig kruis/letters.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 4,61 gram.
Diameter: 18,9 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. eind 16e eeuw.
Voorzijde: Gelegen op een veld.
Een ster bestaande uit drie driehoeken op elkaar liggend.
Boven en onder, tussen de punten een bolletje/punt.
Keerzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
De letters WG
Onder en boven de letters een punt/bolletje.
Penning type "Ster/zon".
Uit de collectie, Paul Callewaert.
Enkelzijdige penning type "Ster-motief".
De juiste functie/plaats/datering van dit loodje is niet gekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 4,88 gram.
Diameter: 23,3 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een dubbele gladde cirkel.
Waarin negen punten/bolletjes.
In de middencirkel een ster/zon-motief met zes punten/stralen.
Centraal, een (passer) punt.
Keerzijde: Blanco.
(Gilde) penning "Steenhouwers" (?)
(Gilde ?) penning "Steenhouwers".
Gefragmenteerd aan de rand.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa:1,75 gram.
Diameter: 15 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e à 17e eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een staande steenhouwers-hamer, op het veld.
Keerzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een steenbeitel, met daaronder
een winkelhaak.
Lit.: Voorbeeld Gildepenning met steenhouwershamer, Wittop-Koning 7.12; Minard-Van Hoorebeke, Amsterdam pag.25 afb.20.
Penning "Sluier van Veronica". (SVV 16/01)
Penning op de "Sluier van Veronica".
De juiste functie/aanmaakplaats/datering van deze penning is onbekend.
Gefragmenteerd aan de rand, plooischade.
Spijkergat, voor ophanging.
Materiaal: Lood.
Massa: 12,16 gram.
Diameter:
33 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e à 17e eeuw.
Voorzijde: Binnen een parelboord
en gladde cirkel.
Een staande vrouw/dame, die Veronica voorstelt.
In haar handen, de opengevouwen sluier.
Die de afdruk van het gelaat van Jezus Christus laat zien.
Ter weerszijden, een boom ter versiering.
Boven de dame, de tekst :
FRON / NICKA
Veronica
Samenvoeging van het Latijnse Vera, dat "waarheid betekent.
En het Griekse Icon, wat "beeltenis" betekent.
"Ware beeltenis".
Keerzijde: Binnen een parelrand en gladde cirkel.
Centraal op een gearceerd veld de letters
Ω
. IHS .
Omsloten met een gevlamde krans,
op een gearceerde achtergrond.
Het monogram IHS is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters (ΙΗΣΟΣ): Iota, Eta en Sigma.
Dit wordt ook geschreven als IHC.
De hoofdletter S wordt in het Grieks oorspronkelijk als Σ geschreven.
In de late oudheid en gedurende de vroege middeleeuwen werd dit geschreven als een C.
Vanaf de latere middeleeuwen (circa. 14de eeuw) werd de S gebruikt, steeds als weergave van de sigma (Σ).
De H bleef echter H, ook al gaat het eigenlijk om een E.
Penning type "Vis".
Uit de collectie van, Dimidov.
Méreaux/penning vis type
Materiaal: Messing.
Massa:7,13 gram.
Diameter: 25 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. eind 15e begin 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen
een opgehoogde boord.
Een uit het water springende (zee) vis.
Keerzijde: Binnen een opgehoogde boord.
Een ladder.
Verknipte penning. Zeeland/Philips II.
Bodemvondst, Ben Heldoorn.
Verknipte penning, van groter geheel.
Voorzijde naar de muntslag van Philips II ?
Keerzijde naar een Leicesterrijksdaalder ?
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: 19 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. eind 16e eeuw.
Voorzijde: Het
gekroond wapenschild van Philips II.
Naar model, munt/rekenpenning/historiepenning ?
Keerzijde: Het rechthoekig wapenschild van Zeeland.
De golven zijn hier rechte horizontale lijnen.
Gedeeltelijk omschrift:
LUCTOR ET EMERGO
Penning "Zonnerad"
Bodemvondst, Danny Hennekeij.
Enkelzijdige penning met zonnerad.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 3,23 gram.
Diameter: 18,6 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. eind 15e eeuw begin 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel.
Een zonnerad met zes spaken.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel.
Een niet nader te bepalen voorstelling.
Penning type "Zwaan".
Bodemvondst, Johan Dils.
Penning met zwaan.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter:
Onbekend.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Tussen twee gladde cirkels,
het omschrift:
✠ ETROIT (?)
Centraal in het middenveld.
Op het water zwemmende zwaan/eend/gans naar links.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel.
De letters I H S
Onder en boven de letters versiert met krulmotief.
Penning type "Waardebepaling" (WB 16/01)
Bodemvondst, Danny Hennekeij.
Enkelzijdige ovaaal penning cijfer VI
Met niet nader toe te schrijven klop.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 6,45 gram.
Diameter: 22,6 mm. x 24,9 mm.
Aanmaakplaats:
z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. eind 15e eeuw begin 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen
een parelcirkel en gladde cirkel.
De waardebepaling in Romeinse cijfers, VI
Rechts een niet nader toe te schrijven klop.
Een liggende letter/cijfer V, met tussen de benen een ster.
Keerzijde: Blanco.
Penning type "Waardebepaling" (WB 16/02)
Bodemvondst, Robert Ian Mc Gowan.
Penning met waardebepaling.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 8,6 gram.
Diameter:
25 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een gearceerde sierboord.
Die een pseudo-legende voorstelt.
De arcering naar rechts draaiende.
Centraal op het veld,
de waardebepaling in gotische letters.
III
Drie denier (?)
Keerzijde: Binnen een gearceerde sierboord.
Die een pseudo-legende voorstelt.
De arcering naar rechts draaiende.
Centraal op het veld,
de cijfers 98
(15) 98 (?)
Penning type "Wapenschild/kerk"
Bodemvondst Hans Bostelaar.
Kerkelijke penning met fictief wapenschild.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 16 gram.
Diameter: 30 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 15e à 16e eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een ingebogen wapenschild.
Met centraal in het veld, drie kepers.
Met erboven twee emmers/manden (?)
Onder de kepers een emmer/mand
(?)
Keerzijde: Binnen een gladde buitencirkel.
Een kerkgebouw met toren, getopt met een kruis.
Centraal, een (passer) punt.
Lit.: Pelsdonk nr. 183.(dit exemplaar)
Penning type " Wapenschild/koning" 1590
Penning wapenschild/koning.
Doorboring/nagelgat voor ophanging.
De juiste functie/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Tin.
Massa: 2,50 gram.
Diameter: 27 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1590.
Voorzijde: Binnen een kabelrandversiering.
Een ingebogen en vierengedeeld wapenschild.
In de kwartieren 1 & 3 een
klauwende en klimmende leeuw naar links gewend.
In de kwartieren 2 & 4 (twee ?) horizontale balken.
Het verkort jaartal ter weerszijden van het schild.
(15) 9 / 0
Keerzijde: Binnen
een kabelrandversiering.
Naar links gewend gekroond borstbeeld (van Philips II ?)
Geharnast, en getooit met een rolkraag.
In de rechterhand een scepter.
Rechts van de vorst, vijf punten/bolletjes in kruisvorm.
Rechts naast de kroon, een rozet (?)
Links van de scepter, die onder elkaar staande bolletjes/punten.
Penning "Wapenschild/kroon" 1588
Penning wapenschild/kroon.
De juiste functie/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 10,84 gram.
Diameter:
29 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1588.
Voorzijde: Binnen een verhoogde boord, en gladde cirkel.
Een wapenschild, met op het veld.
Een kromstaf, naar rechts.
Boven het wapen, de datering 1588
Ter weerszijden van het schild, de letters B / B
Keerzijde: Binnen een verhoogde boord, en gladde cirkel.
Een kroon, getopt met een lelie.
Op de kroon de letters:
FOREST
Penning type " Wapenschild/ruiter" 1590
Penning wapenschild/ruiter.
De juiste functie/aanmaakplaats van deze penning is onbekend.
Materiaal: Tin.
Massa: 2,73 gram.
Diameter: 27 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: 1590.
Voorzijde: Binnen een kabelrandversiering.
Een ingebogen versiert en gevierengedeeld gekroond wapenschild.
In de kwartieren 1 & 3 een kroon op een gearceerd veld. (Kleurbepaling)
In de kwartieren 2 & 4 een maancikkel naar links op een gearceerd veld (Kleurbepaling)
Onder en boven ter weerszijden van het schild,
telkens drie bollen/punten.
Keerzijde: Binnen
een kabelrandversiering.
Naar links gaand paard met dekkleed.
Gaande door het hoge gewas.
De berijder sierlijk gekleed, en met geschoudert lint.
Rechts van de ruiter, het verkort jaartal (15) 90
Penning type "Wapenschild".
Bodemvondst, Axel Gravertje.
Penning, type "Wapenschild".
De juiste functie/datering/aanmaakplaats
voor deze penning is niet gekend.
Excentrisch gegoten.
Materiaal: Lood/tin legering.
Bewerking: Gegoten.
Massa: 2,6 gram.
Diameter: Ø 15 mm. x 18 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 17e eeuw.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.
Een ingedeukt wapenschild.
In het veld een kruis.
(Wapen Sint-Joris Schuttersgilde ?)
Centraal, in het kruishart een passer punt.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkelrand/boord.
Een lijncirkel/binnencirkel.
Binnen de cirkel, een horizontale lijn.
Waarop een verticale lijn (pijl ?)
(gespannen boog/doel ?)
Centraal, een passer punt.
____________________________________________
Wild zwijn/sleutel.
Penning type "Dieren" Wild zwijn/sleutel.
De juiste functie/datering/aanmaakplaats van deze
penning is niet gekend.
Materiaal: Koper.
Bewerking: Geslagen.
Massa: 2,74 gram.
Diameter: Ø 22 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Onbekend.
Datering: z.j. Ca. 17e eeuw.
Voorzijde: Binnen een parelcirkel/boord.
Een lopend wild zwijn/everzwijn naar links.
Keerzijde: Binnen een parelcirkel/boord.
Hand met een gotische sleutel.
De sleutel met dubbele baard en driepas.
___________________________________________
